Uzman Klinik Psikolog Ece Özçırak

BOŞANMA VE ÇOCUK

Anne ve babanın birlikte yarattığı huzurlu ortam, çocukların en güvenli alanlarıdır. Boşanmayla bu alanın yıkılması, çocuk için sarsıcı ve gelişimini etkileyen bir olaydır. Ebeveynlerin, bu sürece nasıl hazırlandıkları ve boşanma sonrasındaki durumları, çocukların gelişimini etkiler. Çocuklar için boşanma korunup bakım gördükleri sistemin çökmesidir. Bu yüzden, çocuklar boşanma sürecinde yoğun bir gelecek kaygısıyla baş etmek zorunda kalırlar.

Boşanma, çocuk için bir yas dönemidir.

Çocuklarda, yaşadıkları içsel çatışmaların sonucunda özellikle boşanmayı izleyen ilk bir yılda korku, üzüntü, öfke, suçluluk, yalnızlık, reddedilme gibi duygular sıklıkla görülebilir. Bunun yanında; mide, baş ve göğüs ağrısı, uyku, yeme sorunları gibi fiziksel ve psikosomatik sorunlar ortaya çıkabilir. Çocuklar için ailenin dağılması ve bunu düzeltmek için kendilerinin bir şey yapamaması kabullenmesi zor bir olaydır. Boşanmadan sonra anne ve baba kendi sorunlarını ne kadar hızlı çözüp, hayatlarını ne kadar çabuk düzene sokabilirlerse ve birbirilerine ne kadar dostça yaklaşabilirlerse, çocuklar da o kadar çabuk sakinleşir ve yeni yaşantıya uyum sağlayabilirler.

Çocuklara boşanma ile ilgili karar nasıl açıklanmalıdır?

• Boşanma kararını anne ve baba birlikte açıklamalıdır.

• Açıklama sırasında dürüst olunmalı, onların yaşlarına göre anlayabilecekleri bir dil kullanılmalıdır.

• Anne ve baba çocukları ile konuşurken karşılıklı tartışmaya girmemeli ve suçlayıcı konuşmamalıdır.

• Çocuk taraf tutmaya zorlanmamalı hakem konumuna konulmamalıdır.

• Çocuğun kendini suçlu hissedebileceği ifadelerden özenle kaçınılmalıdır.

• Boşanma sonrasında çocuğun yaşayacağı yer, hangi ebeveyn ile kalacağı, diğer ebeveyni ne sıklıkla görebileceği, yaşantısında değişecek durumlar hakkında kendisine net ve ayrıntılı bilgi verilmelidir.

• Boşanmanın anne baba arasında olduğu özellikle vurgulanmalıdır. “BİZ AYRILIYORUZ AMA HER ZAMAN SENİN ANNE VE BABANIZ” gibi güven verici ifadeler çocuğa hem sözel olarak söylenmeli hem de ebeveynlerin davranışlarıyla hissettirilmelidir.

Çocuğun boşanmayla başa çıkmasına nasıl yardımcı olunabilir?

• Duygularını ifade etmesinde çocuğunuza yardımcı olun ve onunla karşılıklı konuşun.

• İhtiyacı olan alanlarda çocuğunuzu destekleyin.

• Çocuğunuz bu süreçte öfkeli olabilir ya da hastaymış gibi davranabilir. Böyle zamanlarda onu anlamaya çalışıp, destek olun.

• Çocuğunuzla birlikte kaliteli zaman geçirmeye önem gösterin.

• Diğer ebeveyne yoğun öfke duyulsa bile çocuğunuzun yanında diğer ebeveyn ile ilgili olumsuz söylemlerde bulunmayın.

• Çocuğunuzu bir arkadaş gibi kabul edip dert ortağı yapmayın. Aksi taktirde bu sorumluluk çocuğunuza çok ağır gelebilir. Anne-babalık göreviniz değişmemiştir. Onların size ebeveyn olarak ihtiyaçları vardır.

• Gerek görülürse mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır.