Uzman Klinik Psikolog Ece Özçırak

ÇOCUKLARDA ÖZGÜVEN GELİŞİMİ

Bir çocuğun özgüven gelişimi çoğu zaman anne-baba tutumlarıyla yakından ilişkilidir. İleride kendi ayakları üzerinde durabilen bireyler yetiştirebilmek için öncelikli olarak yapılması gereken çocuklara özgüven duygusunu kazandırmaktır.

Özgüven duygusu, ilk olarak bebeklik döneminde anne ve çocuk arasındaki ilişki sırasında gelişmeye başlar. Annenin, bebeğinin ihtiyaçlarına karşı duyarlı olup ona sevgi ve güven vermesi, çocuğun olumlu bir takım temel duygular geliştirmesine yardımcı olur. Bebeğin dış dünyayı algılayış biçimi, annesiyle bu dönemde kurmuş olduğu ilişkiyle şekillenir. Çocuk büyüdükçe, aile ortamına ek olarak bir de çevre faktörü eklenir. Dış dünya, çocuğun ailede benimsemiş olduğu değer yada değersizlik duygusunu destekler. Aile ortamında değerlilik duygusu gelişmiş bir çocuk ile değersizlik duygusunun ön planda olduğu bir çocuk arasında çevresindeki olayları algılayış biçiminde de bazı farklılıklar olabilir. Özetle; özgüven gelişimi, bebeklik döneminde başlayan ve ergenliğin sonuna kadar devam eden bir süreci kapsar.

Çocukluk döneminde özgüven duygusunun gelişimi için;

• Koşulsuz Sevmek: Çocuğunuzu koşulsuz sevin. Her durumda onun yanında olacağınızı hissettirin ve sevginizin belirli koşullara bağlı olmadığını davranışlarınızla gösterin.

• Değer vermek: Çocuğunuzun söylediklerini dikkate alın, düşüncelerini ve duygularını ifade etmesin için fırsatlar tanıyın.

• Sorumluluk vermek: Çocuğunuzun yaşına uygun sorumluluklar verin. Onları tek başlarına bir şeyler yapmaları için destekleyin. Sorumluluklarını yerine getirirken izleyin ve onların gayretini takdir edin.

• Çocuğunuzun sosyal ortamlarda aktif olmasını sağlamak: Çocuğunuzu ilgi alanlarına göre hem eğlenebileceği hem de öğrenebileceği farklı etkinliklere yöneltmek, onların hem kendilerini geliştirmelerine hem de farklı ortamlarda bulunma ve diğer yaşıtlarıyla ilişki içinde olma özgüven duygusunu geliştirecektir.

• Kıyaslamamak: Her çocuk tek ve özeldir dolayısıyla her çocuğu kendi içinde değerlendirmek gerekmektedir. Başkası ile kıyaslanan çocuk kendini yetersiz hissetmeye başlar ve bu durum özgüveni zedeler.